Ekonomist Uğur Gürses, döviz kurlarında 28 Mayıs’ta yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turundan sonra yaşanan hızlı artışın kur korumalı mevduata (KKM) “en pozitid” senaryoda bile 300 milyar lira ek maliyet getirdiğini hesapladı.
BDDK verilerine göre KKM büyüklüğü, aylardır sürdürdüğü artış serisine devam ederek geçen hafta 2,5 trilyon lirayı geçti. KKM’deki haftalık artış 34 milyar lira seviyesinde gerçekleşirken, döviz karşılığı ise kurlardaki yükselişten dolayı 121 milyar dolara geriledi.
Hazine’ye ve Merkez Bankası’na maliyeti büyüyor
Ekonomistler KKM’nin hem dolarizasyonu arttırdığını hem de çıkışın belirsiz olması nedeniyle risk yarattığı endişesini sık sık dile getiriyor. Döviz kurlarının kısmen dengeli olduğu seçim öncesi dönemde KKM’nin yükü çoğunlukla bankacılık sektörü üzerindeydi. Yüksek faiz, prim ve opsiyon uygulamalarıyla KKM cazibesini artırmaya çalışan bankacılık sektörünün yanı sıra döviz kurlarında seçim sonrası yaşanan ve son iki gündür daha da sertleşen yukarı yönlü hareket hem Hazine’nin hem de Merkez Bankası’nın KKM faturasını artırdı.
Ekonomim gazetesinden Şebnem Turhan’a konuşan Uğur Gürses, “en pozitif senaryom” olarak nitelendirdiği hesaplamasında döviz kurlarındaki artışın KKM’ye maliyetinin 300 milyar dolar olduğu tahmininde bulunarak şunları ifade etti:
“En pozitif” varsayıma göre fatura 300 milyar lira
“KKM’nin vade yapısını tam bilmiyoruz kimi 3 ay kimi 6 ay olabilir. 26 Mayıs itibariyle 125 milyar dolarlık KKM stoku ve o günkü dolar/TL kuru 19,90 seviyesinde kabul ediyorum. Kur şu an 23,4 yani yüzde 17,5 artmış durumda. 26 Mayıs’a göre TL mevduat olarak bankaların faiz olarak üsteleneceği kısmı yüzde 35 alıyorum. Ve tüm bu varsayımlar en pozitif şekilde yapılıyor. Faiz oranı daha düşük de olabilir. 19,90 kur da en yüksek seviye olarak aldım, kur daha düşük olduğunda fatura daha kötüleşir.
Üç aylık hesaplamada bankalar yüzde 35 mevduat faizi verse yüzde 8,8, 90 günlük faizin tamamı olur. Yani yaklaşık 9 puanlık kamunun üstleneceği yük var. 125 milyar dolar KKM stokuyla 11 milyar dolar gibi bir hesap çıkar. Bunu da 23.4 dolar/TL ile çevirdiğinizde 260 milyar lira önümüzdeki 6 ay içinde hazineni üstleneceği maliyet olur. Yani en iyi senaryoda 300 milyar liralık bir fatura önümüzde duruyor.”
